Rodzaje kawy i sposoby jej przygotowania
Ciężko wyobrazić sobie dzień bez porannej, aromatycznej kawki. Później jeszcze przedpołudniowa kawka do drugiego śniadania no i oczywiście poobiednia kawa na deser. A może jeszcze delikatna kawaka, z mlekiem na podwieczorek? W celu urozmaicenia sobie tych codziennych przyjemności warto poznać różne sposoby przygotowania kawy, o czym traktuje poniższy artykuł.
Gatunki kawy
Najbardziej zanymi gatunkami kawy są arabica i robusta.
Arabica to jeden z najczęściej wybieranych gatunków kawy. Pochodzi głównie w Ameryce Południowej oraz Afryce i uważana jest za aromatyczną kawę o wysokiej jakości i pełni smaku. Uprawa tej kawy jest dosyć wymagająca, dlatego jest droższa od innych gatuków. Cechuje się mniejszą zawartością kofeiny oraz większą łagodnością w smaku.
Robusta to kawa bardziej ostra i wyrazista w smaku. Jej uprawa ni jest tak wymagająca i daje większy plon, co sprawia że cena jest znacznie niższa. Cechuje się większą ilością kofeiny i jest mniej aromatyczna od arabici.
Na rynku spotyka się również inne, mniej popularne gatunki kaw (np. gwatemala antiqua, liberica, jamajka blue montain). Czasami również można spotkać mieszanki kaw, co często skutkuje odkryciem zaskakujących, nowych smaków.
Przechowywanie
Kawy najlepiej przechowywać zacienionym, suchym miejscu. Na pewno nie powinno się przechowywać kawy w miejscach chłodnych (lodówka, piwnica) ponieważ może stracić swój aromat. Wystawianie kawy na działanie promienii słonecznych również nie sprzyja polepszeniu smaku. Kawę najlepiej przechowywać w ziarnach i nie mielić jej na zapsa - zaraz po zmieleniu kawa traci swój aromat. Jeżeli jednak mamy kawę w postaci zmielonej, to najlepiej zadbać o szczelny pojemnik, tak aby świeże powietrze nie mieszało się z kawą.
Sposoby przygotowania
W pierwszej kolejności ziarna kawy należy zmielić. Oczywiście można kupić kawę już zmieloną, ale taka kawa, po otwarciu opakowania, szybko traci aromat, dlatego najlepiej przygotowywać świeżo zmieloną. Grubość mielenia kawy ma znaczenie:
- kawa drobno zmielona - najlepsza do ekspresu ciśnieniowego
- kawa średnio zmielona - lepsza do parzenia
- kawa grubo zmielona - dobra do ekspresu przelewowego
Sposobów na przygotowanie kawy jest wiele, a bariści prześcigają się w wymyślaniu nowych lub ulepszaniu tych istniejących. Istnieje również woele regionalnych technik parzenia kawy, które możemy znaleźć tylko w wybranych krajach lub ich częściach. Tutaj przedstawione są tylko te najbardziej popularne, klasyczne sposoby na przygotowanie tego wybornego napoju.
- Espresso – to mała esencjonalna, mocna kawa (esencja kawowa), która często jest baz do przygotowania innych kaw. Powstaje z ok. 10 - 15 gramów drobno zmielonej kawy oraz 25 - 30 ml. wody. Parzona jest pd ciśnieniem, a na jej powierzchni powinna utworzyć się cienka warstwa pianki, czyli tzw. crema.
- Double Espresso, Espresso Dopio - podwójne espresso, podawane jest z małą szklanką zimnej wody to przepijania.
- Ristretto – rodzaj espresso, z o połowę mniejszą ilością wody. Można powiedzieć żę jest to taki szot kawowy (1, 2 łyki). Krótszy czas esktrakcji sprawia, że kawa zawiera mniejszą ilość kofeiny.
- Romano – kawa espresso z dodatkiem cytryny. Może być to niewielka ilość soku cytrynowego i/lub kawałek skórki cytryny.
- Freddo – kawa espresso podawana na zimno. Można użyć kostek lodu lub po prostu poczekać do wystygnięcia.
- Coretto – kawa espresso z dodatkiem alkoholu. Najczęściej dodawana jest grappa lub brandy, ale również można użyć whisky albo koniak.
- Lungo – kawa espresso lub double espresso, ale z zwiększoną ilością wody (130 - 170 ml). Można powiedzieć że jest to zwykła polska czarna kawa podawana w filiżance.
- Americano – jeżeli lungo jest podawane w filiżance, to americano jest podawane już w kubku. Jest to duża kawa czarna, niezbyt mocna, ale oczywiście są jej różne odmiany. Nazwa pochodzi od żołnierzy amerykańskich, którzy gdy stacjonowali podczas wojny we Włoszech, dolewali do espresso wody ponieważ kawa była dla nich zbyt mocna.
- Latte – kawa z mlekiem, pojedyncze lub podwójne espresso uzupełnia się ciepłym, spienionym mlekiem.
- Cappuccino – kawa z mlekiem. W odróżnieniu od latte jest nieco mocniejsza, ponieważ przygotowana z dodatkiem mniejsej ilości mleka. Inną różnicą jest to, że pianka w cappucino jest cieńsza ale bardziej kremowa. Nazwa pochodzi od mnichów kapucynów.
- Machiato – kawa espresso z dodatkiem niewielkiej ilości mleka. Mleko może być ciepłe i spenione (machiato caldo) lub zimne (macgiato freddo).
- Latte Machiato – odmiana kawy latte, ale z mniejszą ilością kawy i z większą warstwą pianki. Wyróżnia się wyraźnie oddzielonymi trzema warstwami w mniej więcej równych wysokościach - na dole mleko, po środku kawa espresso i na górze warstwa pianki.
- Flat White – kawa z mlekiem, bez pianki. Proporcje mleka do kawy są różne - w niektórych wersjach jest to pół na pół espresso i pełnotłustego mleka, w innych mleka jest nieco więcej.
- Mocha – kawa latte, gdzie do espresso dodaje się czekoladę, co sprawie że ta kawa jest bardziej słodka. Można dodać czekoladę deserową, mleczną lub syrop czekoladowy.
- Frappe – kawa podawana na zimno. W pierwszej kolejności przygotowujemy wywar kawowy (kawa espresso z większą ilością wody), który następnie zostawiamy do ostudzenia. Następnie kawa jest miksowana, aby wytworzyła się pianka kawowa i podawana z kostkami lodu. Kawa frappe znakomicie orzeźwia i dodaje energii.
- Kawa po wiedeńsku – słodka kawa z dodatkiem bitej śmietany.
- Kawa po Irlandzku – irish coffe, kawa z dodatkiem podgrzanej whisky, podawana jest z brązowym cukrem i bitą śmietaną.
- Kawa po turecku – zmielona kawa zalana wrzątkiem z dodatkiem cukru. Często podawana w charakterystycznych tureckoch szklankach.
Powyżej opisane rodzaje kaw mają oczywiście wiele swoich odmian, ulepszeń i dodatków. Pasjonaci kawy specjalizują się również w dekoracjach kawy, a niektórzy z nich to prawdziwi artyści, potrafiący na piance wymalować prawdziwe arcydzieła.